Thực đơn
Bất ổn tại Ukraina năm 2014
Ukraina đã được chú ý đến bởi tình trạng bất ổn kể từ khi Tổng thống Viktor Yanukovych từ chối ký một thỏa thuận liên kết với Liên minh châu Âu vào ngày 21 tháng 11 năm 2013. Một phong trào chính trị được gọi là 'Euromaidan' đòi quan hệ ngoại giao gần gũi hơn với Liên minh châu Âu, và đòi ông Yanukovych từ chức.[53] Phong trào này cuối cùng đã thành công, mà đỉnh cao là đảo chính Ukraina năm 2014, trong đó loại bỏ ông Yanukovych và chính phủ của ông.[54] Tuy nhiên, một số người trong các vùng phần lớn nói tiếng Nga tại miền Đông và Nam Ukraine, các cơ sở nền tảng hỗ trợ của ông Yanukovych và Đảng của ông, không tán thành đảo chính, và bắt đầu phản đối và ủng hộ mối quan hệ gần gũi hơn với Nga. Các cuộc biểu tình khác nhau đã được tổ chức tại Krym ủng hộ tách rời Ukraina và để gia nhập vào Liên bang Nga, dẫn đến cuộc khủng hoảng Krym năm 2014 và thành lập Cộng hòa Krym.
Ngày 1 tháng 3 năm 2014, các tòa nhà hành chính nhà nước trong khu vực (RSA) trong nhiều tỉnh miền Đông Ukraina đã bị chiếm đóng trong một thời gian ngắn bởi những người hoạt động ủng hộ Nga. Ngày 11 tháng 3, tất cả các cuộc chiếm đóng đã kết thúc, sau khi các đơn vị của cảnh sát địa phương và Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) tái chiếm các tòa nhà.[55] Tại Donetsk, cuộc biểu tình đã nhiều lần rơi vào bạo lực, trong đó vào ngày 13 tháng 3 khi một người biểu tình ủng hộ Ukraina bị đâm chết.[56][57] Tại Kharkiv, chiến binh của nhóm có tinh thần dân tộc cực đoan "Yêu tổ quốc Ukraina" (Patriot of Ukraine) đã giết chết một người biểu tình chống Maidan và một người qua đường vào đêm ngày 15 tháng 3 khi người biểu tình chống Maidan tấn công trụ sở của nhóm.[28]
Những người tham dự các cuộc biểu tình bao gồm một số công dân Nga từ bên kia biên giới đã đến để hỗ trợ.[58][59] Thống đốc tỉnh Donetsk Serhiy Taruta cáo buộc rằng các cuộc biểu tình ở Donetsk có cựu tù nhân và những người khác đến từ Krym.[60] Kể từ ngày 4 tháng 3, lực lượng an ninh và bảo vệ biên giới của Ukraina đã từ chối hơn 8.200 người Nga nhập cảnh vào Ukraine (tính đến 25 tháng 3). Ngày 27 tháng Ba, Andriy Parubiy, Thư ký Hội đồng Quốc phòng và An ninh Quốc gia Ukraina cho biết hàng ngày có từ 500 đến 700 người Nga đã bị từ chối nhập cảnh.[61]
Ngày 17 tháng Tư, trong lần trả lời trực tiếp người dân lần thứ 12, (Direct Line with Vladimir Putin), tổng thống Nga Vladimir Putin đã thừa nhận việc sử dụng các lực lượng vũ trang Nga ở Krym cùng với quân tự vệ Krym,[62][63] nhưng Putin đã bác bỏ những cáo buộc của Ukraina, Liên minh châu Âu, và Hoa Kỳ đã cho thấy Lực lượng Đặc biệt Nga (Spetsnaz - спецназ) đã kích động bất ổn ở miền đông Ukraine.[64]
Một cuộc thăm dò được tiến hành bởi Viện Xã hội học quốc tế Kiev(KIIS) từ 8 đến 18 tháng 2 năm 2014 về ý kiến công cộng thống nhất với Nga trong Ukraine. Theo đó, 12% số người được hỏi ủng hộ sáp nhập vào Nga.[65] 68,0% những người từ bốn khu vực được khảo sát đồng ý rằng Ukraine vẫn giữ độc lập, và duy trì quan hệ hữu nghị giữa Nga và Ukraina.
Dư luận hỗ trợ cho một liên minh giữa Nga và Ukraine đã được thấy là cao hơn nhiều trong một số vùng:
Trong một cuộc thăm dò ý kiến được Viện Cộng hòa quốc tế tiến hành từ ngày 14 đến ngày 26 tháng 3, 26-27% những người được hỏi ở phía nam và phía đông Ukraine xem các cuộc biểu tình Euromaidan như một cuộc đảo chính.[66] Chỉ có 5% số người được hỏi ở miền đông Ukraine cảm thấy là những người nói tiếng Nga là "chắc chắn" bị áp lực hoặc đe dọa. 43% công dân Nga ('chắc chắn' hoặc 'nghiêng về') ủng hộ quyết định của Liên bang Nga gửi quân đội để bảo vệ công dân nói tiếng Nga của Ukraine.
Biểu tình Euromaidan tại Kiev, Tháng 1 năm 2014Trong cuộc thăm dò, 22% những người ở miền nam Ukraina, và 26% những người ở miền đông Ukraine ủng hộ ý tưởng thành lập "liên bang" cho đất nước; 69% người miền Nam và 53% người miền Đông Ukraine ủng hộ một nhà nước thống nhất; và chỉ có 2% người miền Nam và 4% người miền phía Đông ủng hộ ly khai.[66] 59% số người được hỏi ở miền đông Ukraine muốn tham gia vào liên minh thuế quan do Nga dẫn đầu, trong khi chỉ có 22% là ủng hộ việc gia nhập Liên minh châu Âu. 37% người miền Nam muốn gia nhập liên minh thuế quan này, trong khi 29% là ủng hộ việc gia nhập EU. 90% những người được hỏi ở phía tây Ukraina muốn nhập một liên minh kinh tế với EU, trong khi chỉ có 4% ủng hộ liên minh thuế quan với Nga. Trong số tất cả người Ukraine được thăm dò ý kiến tổng thể, 34% ủng hộ việc gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương, trong khi 44% chống lại việc tham gia vào đó. Ở miền đông Ukraine và miền nam Ukraina, chỉ có lần lượt 14% và 11% số người được hỏi ủng hộ gia nhập NATO, trong khi 67% ở miền đông Ukraine và 52% ở miền nam Ukraine phản đối việc tham gia vào đó. 72% số người được hỏi ở miền đông Ukraine nghĩ rằng đất nước đang đi sai hướng, so với chỉ 36% ở phía tây Ukraina.[66]
Một cuộc thăm dò được thực hiện bởi Viện Nghiên cứu Xã hội và Phân tích Chính sách phân tích bản sắc của cư dân Donetsk.[67] Trong khi số người hỗ trợ cho chủ nghĩa ly khai ở mức thấp, cũng chỉ hơn một phần ba người dân Donetsk được thăm dò ý kiến tự nhận mình là "công dân của Ukraine". Phần lớn muốn tự nhận mình là "cư dân nói tiếng Nga của Ukraine" hoặc "cư dân của Donbass".[67] Các cuộc thăm dò tương tự xác định rằng 66% người dân Donetsk ủng hộ một nước Ukraine thống nhất, trong khi 18,2% ủng hộ tham gia Nga và 4,7% hỗ trợ độc lập.[68] Một cuộc thăm dò thứ hai được tiến hành ngày 26 đến ngày 29 tháng 3 cho thấy 77% người dân lên án việc chiếm đóng các tòa nhà hành chính, trong khi 16% ủng hộ hành động như vậy. Hơn nữa, 40,8% công dân Donetsk hỗ trợ các cuộc biểu tình đoàn kết của Ukraine thống nhất, trong khi 26,5% ủng hộ các cuộc biểu tình ủng hộ Nga.[69] Trong một cuộc thăm dò nghiên cứu tiến hành ngày 08 đến ngày 16 tháng 4 bởi KIIS, phần lớn không chấp thuận việc chiếm đóng các tòa nhà hành chính. Cùng lúc đó, hơn 50% những người được hỏi ở phía nam và phía đông Ukraine coi tổng thống tạm quyền Oleksandr Turchynov là bất hợp pháp. Hầu hết những người được hỏi ở phía nam và phía đông Ukraine tin rằng giải trừ quân bị và giải tán các nhóm cực đoan bất hợp pháp là điều rất quan trọng để giữ gìn đoàn kết dân tộc. 19,1% số người được hỏi ở phía nam và phía đông Ukraine tin rằng Ukraine phải là một nhà nước độc lập, 45,2% là một nhà nước độc lập nhưng với phân quyền cho các khu vực, nhưng hầu hết cảm thấy Nga và Ukraine nên chia sẻ đường biên giới mở mà không hạn chế thị thực; 8,4% là ủng hộ Ukraine và Nga thống nhất thành một quốc gia duy nhất. 15,4% cho biết họ ủng hộ ly khai của khu vực của mình để tham gia Liên bang Nga, và 24,8% ủng hộ Ukraine trở thành một liên bang. Hầu hết những người được hỏi cho biết họ không tìm thấy gì hấp dẫn về Nga, nhưng những người đã làm, thì đã làm như vậy vì lý do kinh tế, và không vì văn hóa. Những người được hỏi ở phía nam và phía đông Ukraine nói chung không cùng quan điểm về tính hợp pháp của chính phủ hiện tại và quốc hội, nhưng đa số tất cả các vùng đều đồng ý rằng Tổng thống bị lật đổ Viktor Yanukovych không phải là tổng thống hợp pháp của đất nước. Trong tất cả các vùng ngoại trừ Donbass, đa số ủng hộ nhà tài phiệt Petro Poroshenko trong các cuộc thăm dò bầu cử sơ bộ.[70]
Lễ tưởng niệm để vinh danh những người đã chết trong các vụ xung đột, bên ngoài tòa nhà Công đoàn bị cháy tại Odessa ngày 10 tháng 5 năm 2014Một cuộc thăm dò toàn diện được công bố vào ngày 08 tháng 5 bởi Trung tâm Nghiên cứu Pew khảo sát tại Ukraina và Krym về chủ đề của tình trạng bất ổn.[71] Cuộc thăm dò đã được thực hiện sau khi Krym đã sáp nhập vào Nga, nhưng trước khi các vụ đụng độ tại Odessa vào ngày 2 tháng 5.[71] 93% số người miền Tây và 70% miền Đông được hỏi nói rằng họ muốn Ukraine vẫn thống nhất.[71] Mặc dù có những chỉ trích quốc tế về cuộc trưng cầu dân ý tại Krym ngày 16 tháng 3, 91% những người được hỏi nghĩ rằng người Krym bỏ phiếu được tự do và công bằng, và 88% nói rằng chính phủ Ukraina nên công nhận kết quả.[71]
Cuối năm 2013, trong khi biểu tình Euromaidan đang tiến hành và tổng thống Viktor Yanukovych chưa bỏ trốn, đã có cuộc biểu tình của một nhóm người chống lại Maidan. Đã có những tường thuật phổ biến rằng những người biểu tình ủng hộ ông Yanukovych và 'chống Maidan' thân Nga đã được trả tiền.[72][73][74][75] Oleksiy Haran, một nhà khoa học chính trị tại Đại học Quốc gia Kyiv-Mohyla tại Kiev đã tuyên bố rằng: "Những người chống Maidan đứng chỉ vì tiến. Chính phủ sử dụng các người này để khiêu khích những người phản kháng. Họ sẽ không thể hy sinh bất cứ điều gì".[76] Nhà lãnh đạo Nga trong tổ chức cực đoan Đoàn Thanh niên Á-Âu Oleg Bakhtiyarov đã bị bắt, một phần vì đã tuyển những kẻ nổi loạn với giá 500 USD để hỗ trợ tấn công các tòa nhà chính phủ.[61] Ngày 13 tháng 4, Bộ nội vụ tuyên bố rằng các kẻ xúi giục đã được tìm thấy và được trả 500 USD để tham gia vào các cuộc tấn công, và khoảng 40 USD để ở lại chiếm giữ các tòa nhà.[77]
Các báo cáo về những người biểu tình được trả tiền cũng được xác nhận bởi Volodymyr Landik, thành viên Đảng của ông Yanukovych,[78] Phó Thủ tướng Chính phủ Vitaliy Yarema,[79] nhà báo Serhiy Leshchenko,[80] và một báo cáo của Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu.[81]
Phương tiện truyền thông Nga và Ukraina rất khác nhau trong cách họ miêu tả những người biểu tình.[82] Những chiến binh đã tiếp quản các tòa nhà chính phủ ở tỉnh Donetsk được gọi là "ly khai" từ các phương tiện truyền thông phương Tây và "khủng bố" từ chính phủ Ukraina, nhưng phương tiện truyền thông Nga và các quan chức liên tục sử dụng từ "người ủng hộ liên bang".[82] Phương tiện truyền thông Nga và các chiến binh cũng đã liên tục gọi chính phủ chuyển tiếp Ukraina tại Kiev là "chính quyền Bandera" theo tên nhà cực đoan Ukraina Stepan Bandera (1909–1959), và cũng là "phát xít", và "chủ nghĩa dân tộc".[83][84] Trong một số phương tiện truyền thông Ukraina, "bọ cánh cứng" (tiếng Ukraina: колорадський жук, koloradsʹkyy zhuk, bọ hung Colorado) đã được sử dụng như một từ xúc phạm đối với những người biểu tình và các chiến binh ủng hộ Nga, chiếu theo đồng phục có 3 sọc vàng-đen mà họ mặc.[85]
Một số phương tiện truyền thông khác nhau ở Nga đã sử dụng thuật ngữ "mùa xuân Nga" (tiếng Nga: Русская весна, Russkaya Vesna) để mô tả làn sóng các cuộc biểu tình thân Nga.[86]
Thực đơn
Bất ổn tại Ukraina năm 2014Liên quan
Tài liệu tham khảo
WikiPedia: Bất ổn tại Ukraina năm 2014